Na de Russische inval in Oekraïne aarzelden de aardappelmarkten wat. Maar er is niet echt reden voor veel verandering in vrije koopprijzen of verkoop van verwerkte producten in de Europese Unie of daarbuiten. De activiteit bij de verwerkers in de NEPG-zone is goed. Verwerkers hebben aardappelen nodig nu ze draaien op volle capaciteit. Toch is er wat onzekerheid over de beschikbaarheid en kosten van frituurolie voor het komende jaar, terwijl ook de logistieke problemen (chauffeurs, vrachtwagens, containers en scheepverzending) en de daarmee samenhangende hogere kosten voor de nodige vraagtekens zorgen.
Hoge productiekosten in heel de aardappelketen
Begin dit jaar zouden de productiekosten voor het komende seizoen naar verwachting met 15 tot 20% stijgen. De Russische invasie in Oekraïne zorgt ervoor dat de prijzen voor gas, olie en elektriciteit nog eens explosief verder zijn gestegen. Evenals de prijzen voor meststoffen. Deze prijsstijgingen hebben onvermijdelijk gevolg voor alle prijzen van grondstoffen en producten in de aardappelketen.
Alle ketenpartijen hebben te maken met hogere productiekosten. Om er voor te zorgen dat telers een eerlijke prijs krijgen, moeten handelaren en verwerkers verpakte of verwerkte producten tegen een hogere prijs kunnen verkopen. En ook de consument moet bereid zijn meer te betalen.
Ten slotte kan klimaatverandering (een droge en hete lente en zomer bijvoorbeeld) de zaken nog ingewikkelder maken..
Goede graanprijzen beïnvloeden areaal aardappelen
Een deel van het areaal dat in eerste instantie bestemd was voor aardappelteelt wordt nu alsnog ingezaaid met voorjaarsgraan of maïs en in Frankrijk en Duitsland ook zonnebloemen. Sommige aardappeltelers hebben contact opgenomen met verwerkers met wie ze contracten hebben (of van plan waren te sluiten), met de vraag om hogere prijzen of meer flexibele voorwaarden.
Blik op de toekomst
Telers moeten zich realiseren, dat er ondanks deze ingrijpende crisis wereldwijd ook in de toekomst aardappelen en aardappelproducten nodig zijn. Contractvoorwaarden en onzekerheden in productiekosten moeten worden afgewogen voordat men overgaat tot aanplant van het eigen areaal.
Vraagstukken in de verschillende landen rondom de aardappelteelt, zoals de beschikbaarheid van grond, pachtprijzen en gevolgen van nieuwe nationale en/of GLB-regelgeving op onderhuur) kunnen ook van invloed zijn op het areaal van dit seizoen en dat van 2023.